Wojny

XX wiek to nie tylko czas rozwoju nowoczesnej kultury i migracji wpływających na żydowskie zwyczaje kulinarne – doświadczeniem tego wieku był także ogromny głód i niedobór żywności w okresach wojen światowych i Zagłady.
Fotografia w kolorze sepii. Port. Duża grupa mężczyzn obserwuje jak na statek ładwowane są beczki.

Załadunek koszernej solonej wołowiny na pokład statku SS Ashburn w Nowym Jorku

Statek płynie do Gdańska z dostawą organizowaną przez American Jewish Joint Distribution Committee dla żydowskich ofiar wojny w Europie, 1919.
YIVO Institute for Jewish Research, Nowy Jork

I wojna światowa

W czasie I wojny światowej ludność żydowska, podobnie jak inni mieszkańcy obszarów objętych działaniami zbrojnymi, cierpiała wielki niedostatek i głód. Ciężkie warunki bytu wpływały na wzrost aktywności społecznej – organizowano kuchnie ludowe, od 1917 roku w Europie Wschodniej działał amerykański JOINT, który dystrybuował żywność i niósł podstawową pomoc dla ludności z terenów dotkniętych wojną.
Czarno-biała fotografia przedstawia grupę ponad dwadzieściorga bosych dzieci. Za nimi kilku dorosłych. Stoją przed budynkiem, obok samochodu.

Dzieci żydowskie czekają na zupę w kuchni charytatywnej

Kuchnia została zorganizowana przez American Jewish Joint Distributon Committee. Równe (obecnie Ukraina), 1915-1918.
YIVO Institute for Jewish Research, Nowy Jork
Kolorowy rysunek wnętrza sali wypełnionej ludźmi siedziącymi przy stołach. Przed nimi talerze.

"Jadalnia w getcie łódzkim"

Izrael Lejzerowicz, rysunek, 1940-1944.
Żydowski Instytut Historyczny, Warszawa

II wojna światowa

We wspomnieniach ocalałych z Zagłady głód jawi się jako jedno z najgorszych doświadczeń. Rady żydowskie organizowały w gettach kuchnie ludowe, przede wszystkim jednak musiały reglamentować żywność przez wprowadzanie kartek i przydziałów. Niskie porcje nie chroniły od chorób ani śmierci głodowej. Utrzymanie koszeru w tych warunkach oczywiście nie było możliwe. Rozkwitał szmugiel – nielegalny handel przemycanym jedzeniem. W obozach koncentracyjnych racje żywieniowe podawane pracującym ponad siły ludziom pozwalały przeżyć tylko niektórym. W trakcie likwidacji obozów wielu wygłodniałych więźniów nie przeżyło marszów śmierci.
Kolorowy rysunek trzech osób. Krzątają się przy stołach. Na nich naczycia i talerze z jedzeniem.

"W kuchni w getcie"

Izrael Lejzerowicz, rysunek, 1940-1944.
Żydowski Instytut Historyczny, Warszawa
Kartka żywnościowa ze znakiem Gwiazdy Dawida i rozpisanymi dniami miesiąca. Na kartce czerwony napis: Przypominaj mamusi, że każdy z nas może pomagać dziecku biednemu.

Dodatkowa karta żywnościowa dla dzieci w wieku przedszkolnym

Wystawiona dla Eriki Grasberg zmieszkałej przy ul. Nowolipki przez Zakład Zaopatrywania przy Radzie Żydowskiej. Warszawa, 1940-1943.
Żydowski Instytut Historyczny, Warszawa
Zobacz powiązane obiekty
Dodatkowa karta żywnościowa dla dzieci w wieku przedszkolnym
Dodatkowa karta żywnościowa dla dzieci w wieku przedszkolnym
Kartka papieru zadrukowana w alfabecie hebrajskim.

Ulotka z przepisem na dania z brukwi: brukiew duszoną, brukiew pieczoną i czulent

Ulotka dystrubuowana była w getcie warszawskim prawdopodobnie przez Zakład Zaopatrywania przy Radzie Żydowskiej. Informacja na drugiej stronie jest podana w jezyku polskim. 1940-1943.
Żydowski Instytut Historyczny, Warszawa
Czarno-biała fotografia ciężarówki wypełnionej paczkami.

Uchodźcy w obozach dla DP (Displaced Persons) otrzymują jedzenie

1945-1947.
ANU – Museum of the Jewish People, Tel Awiw
Zobacz powiązane obiekty
Uchodźcy w obozach dla DP (Displaced Persons) otrzymują jedzenie
Uchodźcy w obozach dla DP (Displaced Persons) otrzymują jedzenie
Zwiedzaj dalej
Nowoczesność
Migracje smaków
PRZEWIJAJ
lub PRZECIĄGAJ
by iść dalej