Od kuchni. / Diaspora Żydowska kultura kulinarna Lokalność i obyczaj

Najstarsze społeczności żydowskie w diasporze zaczęły powstawać już w starożytności – w Persji, Babilonii, Egipcie, Grecji, Cesarstwie Rzymskim. Rozproszenie ludności żydowskiej na masową skalę nastąpiło po podboju Palestyny przez Rzymian, pociągającym za sobą zburzenie Świątyni w 70 r. i przemianowanie Jerozolimy na Aelia Capitolina w 135 roku. Od tego czasu Żydzi coraz liczniej zaczęli się osiedlać w basenie Morza Śródziemnego i na Bliskim Wschodzie. Stopniowo podzielili się na kilka odrębnych grup etniczno-kulturowych – przede wszystkim na Sefardyjczyków, Aszkenazyjczyków i Mizrachijczyków.

Żydzi w diasporze, żyjąc w różnym otoczeniu i klimacie, wykształcili lokalne smaki, obyczaje i estetykę. Ich synagogi i przedmioty rytualne miały odmienne style architektoniczne, ornamentykę i motywy ikonograficzne. Regionalne odrębności dotyczyły również niektórych zwyczajów wynikających z interpretacji prawa religijnego. Na przykład tradycja aszkenazyjska zabrania spożywania podczas Pesach nie tylko zbóż, lecz także roślin strączkowych, kukurydzy i ryżu (tzw. kitniot), natomiast tradycja sefardyjska na to zezwala.